قوانینی که یک حسابدار باید بداند

یکی از مشخصات بارز افراد موفق (از نظر جایگاه شغلی و اجتماعی و همچنین درآمد) در مرحله اول آشنایی و پس از آن تسلط کافی به قوانین و استانداردهای مرتبط به شغل خود می‌باشد. این مورد تاحدی مهم است که حتی گاهی باعث می‌شود شخصی با تجربه کاری بیشتر در قیاس با شخص کم‌تجربه‌تری که به قوانین آشنایی یا تسلط کافی دارد، در رتبه پایین‌تری قرار داشته باشد و حتی درآمد کمتری نیز نصیب وی شود.

این مورد در رشته حسابداری که ما در آن فعالیت داریم اهمیت بسیار بیشتری دارد و درصورتی‌که تمایل داشته باشیم در رتبه‌های بهتر و بالاتری در این رشته قرار داشته باشیم، باید از مهم‌ترین قواعد و قوانین موجود در این رشته اطلاع کافی داشته باشیم و بتوانیم از آن در جهت بهبود و ارتقای امور مالی مجموعه‌ای که در آن فعالیت داریم استفاده کنیم و در نظر داشته باشیم که ارتقای شرکت‌ها و مجموعه‌ها باعث ارتقای افراد و کارکنان آن مجموعه نیز می‌شود.

در ادامه چند مورد از مهم‌ترین موارد و قوانینی که یک حسابدار باید با آن آشنا باشد را به‌طور خلاصه عنوان می‌کنیم؛ هرچند مطمئن هستیم موارد بسیار بیشتری در انجام امور مالی مورد نیاز می‌باشد. این موارد به نوعی ویژگی‌های یک حسابدار موفق نیز محسوب می‌شوند.

استانداردهای حسابداری

استانداردهای حسابداری در کشور ما توسط سازمان حسابرسی تدوین و تهیه می‌شود. این استانداردها، چارچوب اصلی فعالیت حسابداران را مشخص نموده و بیان می‌کنند که حسابداران در موارد گوناگون چه رفتارهایی باید داشته باشند، چه ثبت‌هایی صادر کنند و به‌طورکلی در چه چارچوب مشترکی فعالیت داشته باشند. این موارد به‌طورکلی در کتاب‌های آموزش حسابداری نیز در نظر گرفته می‌شود. از جمله مهم‌ترین مواردی که حسابداران باید تسلط کافی به آن داشته باشند “استانداردهای حسابداری” می‌باشد.

قانون مالیات‌های مستقیم

بدون تردید بخش حسابداری هر واحد اقتصادی در مرحله‌ای از فعالیت خود، با مالیات و قوانین آن ارتباط پیدا می‌کند. از جمله این موارد مالیات حقوق پرسنل، مالیات اجاره، مالیات عملکرد و … می‌باشد. در بسیاری از موارد حسابداران باید در خصوص مسائل مالیاتی تصمیم‌گیری نموده و به بهترین روش، منافع واحد اقتصادی خود را حفظ کنند. درضمن یکی از بهترین منابع درآمد برای حسابداران، فعالیت در زمینه مسائل مالیاتی اعم از مشاوره مالیاتی و تهیه و تنظیم اظهارنامه می‌باشد. منبع مورد استفاده در این مورد، قانون مالیات‌های مستقیم کشور می‌باشد. آشنایی با قانون مالیات‌های مستقیم لازمه کار یک حسابدار حرفه‌ای می‌باشد، به‌ویژه با توجه به تغییراتی که در قانون مالیات‌های کشور طی سال گذشته انجام شده و سهم بیشتری بابت مالیات در درآمدهای کشور در نظر گرفته شده است.

قانون مالیات بر ارزش افزوده

از جمله جدیدترین منابع درآمد کشور، مالیات بر ارزش افزوده می‌باشد که قانون مربوط به آن از چندین سال پیش تصویب شده بود ولی اجرا نمی‌شد. با برنامه‌ریزی‌های انجام شده، اجرای این قانون از مهر ماه سال 1387 آغاز شده است و تاکنون بسیاری از افراد در جایگاه فعالان اقتصادی و حتی مصرف‌کنندگان نهایی کالا و خدمات بخشی از درآمد خود را بابت مالیات ارزش افزوده و عوارض پرداخت کرده‌اند. بی‌اطلاعی از این قانون و عدم انجام تکالیف مقرر شده جهت مودیان مالیات بر ارزش افزوده، جرائم بسیار سنگینی در پی دارد. درصورتی‌که حسابداران از این قانون به میزان کافی اطلاع نداشته باشند، باید منتظر عواقب بعدی آن باشند.

قانون کار

قانون کار تعیین‌کننده ضوابط بین کارگر (کارمند) و کارفرما و شرایط محیط کار آنان می‌باشد. مفاد این قانون باید در زمان عقد قرارداد، تعیین حق و حقوق پرسنل، حق و حقوق کارگر و کارفرما نسبت به هم و … در نظر گرفته شده و در روابط بین آنان لحاظ شود. آگاهی از این قانون می‌تواند شما را به‌عنوان حسابداری که توان بالایی دارد معرفی نموده و باعث برخورداری شما از جایگاه بالاتری شود.

قانون تامین اجتماعی

در این قانون حق و حقوق کارگران و کارفرمایان نسبت به هم در خصوص مواردی مانند بیمه، بازنشستگی و شرایط آن، از کار افتادگی و شرایط آن، درمان و .. بیان شده است. از جمله مهم‌ترین موارد ذکر شده در این قانون، بیمه پرسنل می‌باشد که حسابداران در طی ماه حداقل یک‌بار با آن برخورد دارند (در زمان محاسبه حقوق و سهم بیمه پرسنل). پیشنهاد می‌کنیم به‌صورت دقیق، مفاد این قانون را مطالعه کنید. درصورت داشتن اطلاعات کافی و فعالیت در این زمینه می‌توانید درآمد بسیار خوبی کسب نمایید.

قانون تجارت

در این قانون ضوابط و قوانین مربوط به تشکیل شرکت‌های تجاری اعم از شرکت‌های سهامی عام، شرکت‌های سهامی خاص، وظایف سهام‌داران و بازرسان، نحوه تقسیم سود، انحلال شرکت‌ها، تشکیل جلسات و … بیان شده است و حسابداران در این خصوص باید با موارد موجود در این قانون آشنایی کافی داشته باشند تا در مواقع لزوم بهترین تصمیم‌گیری را انجام دهند.

سایر قوانین و قواعد

حسابداران باید به فراخور جایگاه و زمینه فعالیت خود، با موارد و قوانین بسیار بیشتری نیز آشنایی داشته باشند که به‌طور خلاصه برخی از این موارد در ادامه ذکر می‌شود:

• قانون چک
• قانون مدنی کشور
• قانون تجارت الکترونیکی
• قانون مجازات اسلامی
• قوانین بودجه و …

نکات:

1. حسابداران می‌توانند با کسب تجربه، در هریک از موارد به‌صورت جداگانه فعالیت داشته باشند و یا با داشتن همه این اطلاعات، در شرکت‌ها یا سازمان‌های گوناگون فعالیت کنند.

2. اگر واقعا به‌دنبال پیشرفت و افزایش درآمد در رشته حسابداری هستید، بدون شک باید همزمان با برنامه‌ریزی و تلاش، به موارد فوق آشنایی و تسلط کافی داشته باشید. بدون آشنایی کافی با قوانین فوق، نباید در رشته حسابداری انتظار پیشرفت داشته باشید.